We kregen een tour van m’n schoonpa door zijn tweede heimat in z’n open sportwagentje; een vreemd ver land, andere mensen, andere natuur, andere temperatuur. M’n dochter en ik achterin met wind in de haren, m’n wederhelft voorin bij haar pa-met-petje-op, crossend over ’t eiland. Veel palmen, mangobomen en oude kleurrijke houten huisjes op stenen blokken. Op de helft van de rondrit werden we getrakteerd op een woeste zee beukend op rotsige kust.
Oer
En dan ineens, een stukje landinwaarts tussen megahoge klapperbomen met hier-en-daar een slingerende aap… een groen weiland met koeien. Geen rare koeien met lange krulhorens of krulvacht, of witte koeien met Frans accent, maar gewone herkenbare bonte koeien, zwart-op-wit. Met daar op de achtergrond een molen.
Omdat we in den vreemde zijn, herkennen we dit direct als oerhollands tafereel met veel ooh’s en aah’s en hoe-is-dat-mogelijks. Maar als we dit hele plaatje één-op-één in Nederland zouden plaatsen, dan keken we toch wel raar op. Want het klopt niet. De identiteit klopt niet.
Rouge
Een molen is natuurlijk niet voorbehouden aan het Hollandsche landschap. Don Quichot kan daar over meepraten. En ook in Engeland staan molens, en in Griekenland, en in Frankrijk (rode), en België en…en… Toch heeft een Hollandsche molen wel typische details die haar onderscheidt van molens van andere nationaliteiten.
In die details zien we dan ook meteen dat het niet één van ‘onze’ molens is. Het heeft de grove trekken van wat we herkennen, maar op detailniveau gaat de herkenning mank; de steensoort, vreemde begroeiing op de flank, de Engels aandoende kap en dan natuurlijk de omgeving met palmbomen, laat staan die apen…
Identiteit
Waar deze molen mag lijken op van alles en niks (niemand die daar wakker van ligt), gaat het mij om de herkenbaarheid van deze wiekendrager. Waar wordt haar identiteit door bepaald? Wat maakt het een molen, en wat maakt het een Hollandsche molen? En waarom en wanneer en waar?
Voor mij, als grafisch ontwerper, zijn deze vragen van groot belang. Een identiteit, bijvoorbeeld in de vorm van een huisstijl of een logo, moet snel te herkennen zijn en onderscheidend. Die herkenbaarheid wordt mede bepaald door de omgeving; hoe vreemder het umfeld, des te sterker de identiteit moet zijn. Bekijk een logo van een bekend cola-merk in een Chinese wijk en je herkent het meteen. Waar ligt dat aan? Niet zozeer aan het woordmerk in Chinese karakters, maar vooral aan de witte swoosh; de wieken van het logo.
Simpel
Het is een leuke oefening om een logo of huisstijl in een vreemde omgeving te plaatsen -een foto van een winkelstraat bijvoorbeeld- en te kijken waar de herkenbaarheid door bepaald wordt. Dan halen we wat kleur weg, of we veranderen een vorm of passen wat details aan. Het zal je verbazen hoe veel je kan elimineren! Vind de wieken van de molen. Een handig trucje om een logo 
of identity te toetsen en te abstraheren. Want vaak resulteert abstractie in versimpeling en hou je de meest onderscheidende kleuren en vormen over. Herkenbaar en onderscheidend zonder toeters en bellen!
En dan de koeien onder die palmen; die waren eigenlijk vrij doorsnee zwart-wit. Die zouden zo in een Hollandsch landschap geplaatst kunnen worden, zonder abstractie. IJzersterke identity die beesten!
